عوامل موثر در کیفیت ترجمه ادبی

می توان به سه عامل مهم زیر اشاره کرد :

الف ) گستره واژگان مترجم : بدیهی است مترجمی که واژگان بیشتری در اختیار دارد دستش در انتخاب واژه مناسب و دقیق بازتر است. داشتن گستره غنی واژگان اگرچه لازم است اما کافی نیست چون متن از کنار هم قرار دادن واژگان به دست نمی آید.
ب) ذوق و توان مترجم در کاربرد و ترکیب واژگان : زیبایی؛ روانی و یکدستی وقتی حاصل می شود که مترجم بداند کدام کلمه را در کجا و برای ایجاد چه تاثیری بکار ببرد. این همان جنبه از مهارت ترجمه است که از ترجمه هنر می سازد و ترجمه را به کاری خلاق بدل می کند.

ج) به کارگیری آگاهانه و یکدست روشی معین : مترجم در بازنویسی جمله گاه بر سر دو رهی قرار می گیرد. از خود می پرسد این گونه بنویسید یا آن گونه. آیا برای مثال؛ عین تعبیر نویسنده را بنویسد یا مقصود او را؟ مطلب را تفسیر کرده و آن را ساده تر بنویسید یا ایجاز متن اصلی را حفظ کند؟ آیا اطلاعاتی را که در متن اصلی نیامده ولی خواننده متن اصلی آن را درک می کند به متن ترجمه بیفزاید؟ آیا کلمه ای یا عبارتی را حذف کند؟ آیا اصلا لازم است قالب جملات نویسنده را حفظ کند؟ شاید مترجم در ترجمه تک تک جمله ها مجبور به چنین انتخابی شود؛ اما بی تردید موارد زیادی پیش می آید که باید تصمیم بگیرد. این تصمیم ها وقتی در کیفیت ترجمه اثر دارد که آگاهانه و یکدست و بر اساس یک طرح ذهنی قبلی یعنی نظریه ای درباره روش ترجمه باشد.


منبع
ترجمه متون ادبی نوشته ی دکتر خزاعی فر