آزمون های تشریحی و چند گزینه ای

آزمون های تشریحی

آزمون های تشریحی را با توجه به آزادی عمل آزمون شونده در پاسخ دادن به سوال های آزمون ؛ به دو دسته گسترده پاسخ و محدود پاسخ تقسیم می کنند. ویژگی های این دو نوع آزمون را در زیر توضیح می دهیم.

آزمون گسترده پاسخ

در این آزمون ها هیچ گونه محدودیتی برای آزمون شونده منظور نمیشود و او عملا آزاد است تا هر طور که مایل باشد پاسخ خود را بپروراند و سازمان دهد. آزمون شونده در پاسخ دادن به سوال های این نوع آزمون هم از لحاظ زمان پاسخ دهی و هم از جهت مقدار پاسخ ؛ آزادی کامل دارد.

آزمون محدود پاسخ

در این نوع آزمون ؛ آزمون شونده در دادن پاسخ به سوال ها آزادی کامل ندارد بلکه صورت سوال او را ملزم می سازد تا پاسخ خود را در چهار چوب شرایطی خاص محدود کند. همچنین این سوال ها برای پاسخ آزمون شونده هم از لحاظ زمان پاسخ دهی و هم از نظر مقدار پاسخ محدودیت هایی قائل می شوند.

مثال های زیر همه از نوع آزمون تشریحی هستند :

1. The students .....playing now.
2. The students ......in the park everyday.
3. What is the past tense of "go"?
4. What is the passive form of "he wrote a book"?
5. Change the following sentence into indirect form :
Hossein said, "i'm going to start my graduate studies in physics at tehran university."
6. Write a short paragraph about "your education".
7. Discuss the advantages and disadvantages of living in big cities.
8. Compare and contrast two educational systems in Iran.

آزمون چند گزینه ای

آزمون چند گزینه ای متداول ترین آزمون عینی مورد استفاده است. این نوع آزمون هم از لحاظ یکنواختی سوال ها؛ هم از لحاظ حساسیت کم در مقابل حدس کورکورانه و هم از لحاظ سهولت تصحیح پاسخنامه ها بهترین نوع آزمون های عینی است.

آزمون چند گزینه ای شامل تعدادی سوال است که هر یک از آنها از یک قسمت اصلی و تعدادی گزینه (پاسخ) تشکیل می شود و آزمون شونده از میان گزینه های پیشنهادی گزینه ی صحیح (پاسخ سوال را) انتخاب می کند.

قسمت های مختلف سوال چند گزینه ای

هر سوال چند گزینه ای شامل قسمت های اصلی زیر است :

۱. قسمت اصلی یا تنه سوال : این بخش سوال متن اصلی سوال را تشکیل می دهد و در برگیرنده ی مسئله یا موضوعی است که سوال باید آن را اندازه گیری کند.

۲. گزینه ی درست یا پاسخ سوال : یکی از گزینه های پیشنهادی پاسخ درست سوال است که آزمون شونده باید آن را برگزیند؛ به این گزینه ، گزینه ی کلید گفته می شود.

۳. گزینه های انحرافی : به غیر از گزینه ی درست سوال ؛ تعدادی گزینه ی دیگر نیز برای هر سوال تهیه می شود که به آن گزینه های انحرافی می گویند. نقش گزینه های انحرافی منحرف کردن آزمون شوندگانی است که پاسخ درست سوال را نمی دانند.

متن اصلی یا تنه ی سوال را یک جمله استفهامی یا یک جمله ی ناتمام تشکیل می دهد و گزینه های پیشنهادی جواب جمله ی استفهامی یا تکمیل کننده ی جمله ی ناقص هستند.


انواع سوال های چند گزینه ای


- نوع تنها گزینه درست : این نوع سوال ساده ترین نوع سوال های چند گزینه ای است. در این نوع سوال تنها یکی از گزینه ها درست است و بقیه گزینه ها کاملا غلط هستند.

- نوع بهترین گزینه : در این نوع سوال؛ همه ی گزینه ها درست هستند اما یکی از آنها از همه درست تر یا بهتر است.

- نوع منفی : در این نوع سوال تنه ی سوال به صورت منفی بیان می شود و همه ی گزینه ها بجز یکی از آنها درست هستند.



منابع

آزمون در زبان انگلیسی نوشته ی فرهادی ؛ جعفر پور ؛ بیرجندی
اندازه گیری و سنجش و ارزشیابی آموزشی نوشته ی دکتر علی اکبر سیف