خصوصیات روش لفظی - معنایی

۱. این روش مبتنی بر دو اصل بنیادی در ترجمه ادبی است و میزان آزادی و انعطاف در اجرای روش تابع دو عامل اصلی است : نوع متن و مخاطب.

۲. در این روش؛ مترجم به وفاداری در مفهوم مکانیکی آن معتقد نیست؛ بلکه معتقد به اصل تاثیر برابر است و آن مبتنی بر دو پیش فرض است :

روش لفظی - معنایی

در این روش مترجم می پذیرد که اولا دو زبان مبدأ و مقصد هر چند در مواردی مشترکند اما از جهات مختلف نحوی؛ واژگانی و معنایی تفاوت هایی نیز دارند؛ ثانیا این تفاوت ها باید تا حد امکان در نظر گرفته شده و در مواردی که دو زبان بر یکدیگر انطباق نمی یابند؛ از قوانین زبان مقصد تبعیت کرده و ترجمه را با رعایت قابلیت های نحوی و معنایی زبان مقصد نوشت.

روش ترجمه ی متون ادبی

روش های ترجمه را معمولا به دو نوع کلی لفظ گرا و مقصود گرا تقسیم می کنند. روش لفظ گرا را با عناوین مختلف "لفظ به لفظ" ؛"لغوی"؛ "تحت اللفظی"؛ "صوری"؛ "نقل به لفظ"؛ "آشنازدا" و روش مقصود گرا را با عناوین مختلف "ارتباطی"؛ "نقل به معنی"؛ "آزاد"؛ "غربت زدا" و غیره می شناسند.

صد سال تنهایی؛ ترجمه ی بهمن فرزانه

Many years later, as he faced the firing squad, colonel Aureliano Buendia was to remember that distant afternoon when his father took him to discover ice. At that time Macondo was a village of twenty adobe houses, built on the bank of a river of clear water that ran along a bed of polished stones, which were white and enormous, like prehistoric eggs.

تامس مور؛ ترجمه ی عبدالله کوثری

Sir James Tyrell devised that they should be murdered in their beds. To the execution whereof, he appointed miles forrest, one of the four that kept them, a fellow fleshed in murder beforetime.

در جستجوی روزگار از دست رفته؛ ترجمه حسن شهباز

I would lay my cheeks gently against the comfortable cheeks of my pillow, as plump and blooming as the cheeks of babyhood. Or i would strike a match to look at my watch. Nearly midnight. The hour when an invalid, who has been obliged to start on a journey and to sleep in a strange hotel,awakens in a moment of illness and sees with glad relief a streak of daylight showing under his bedroom door. Oh, joy of joys! It is morning. The servants will be about in a minute : he can ring, and someone will come to look after him. The thought of being made comfortable gives him strength to endure his pain. He is certain he heard footsteps : they come nearer, and then die away. The ray of light beneath his door is extinguished. It is midnight; someone has turned out the gas; the last servant has gone to bed, and he must lie all night in agony with no one to bring him any help.

بازار خود فروشی؛ ترجمه ی منوچهر بدیعی

In describing this siren, singing and smiling, coaxing and cajoling, the author, with modest pride, asks his readers all round, has he once forgotten the laws of politeness, and showed the monster's hideous tail above water? No! Those who like may peep down under waves that are pretty transparent and see it writhing and twirling, diabolically hideous and slimy, flapping amongst bones, or curling round corpses; but above the waterline, i ask, has not everything been proper, agreeable, and decorous, and has any the most squeamish immortalist in vanity fair a right to cry fit?

ترجمه ادبی حاصل دو گرایش است

۱. گرایش به سوی ثبات؛ یعنی ایجاد شباهت صوری بین اجزای متن اصلی و اجزای متناظر آنها در ترجمه به طوری که هر جز در ترجمه جز نظیر داشته باشد.

دو اصل بنیادی در ترجمه ادبی

این دو اصل هم مبنای تجربی دارد هم مبنای عقلی.


این اصول عبارتند از :

اصل اول : ترجمه ادبی؛ خود یک اثر ادبی است:
یعنی با معیارهای عرفی زبان مقصد اثری ادبی به حساب می آید. بدیهی است هر کس ترجمه اب ادبی را می خواند آن را به عنوان اثری ادبی می خواند و صرفا در پی فهمیدن داستان یا گرفتن اطلاعات موجود در آن نیست. خواندن ترجمه ادبی مثل خواندن تالیف ادبی با لذت همراه است و این لذت ناشی از تلفیق اندیشه و نحوه بیان است. به عبارت دیگر؛ ادبی بودن اثر به محتوای آن نیست بلکه به صورت و محتوا که از هم جدایی ناپذیرند؛ تاثیر واحدی ایجاد می کنند.

عوامل موثر در کیفیت ترجمه ادبی

می توان به سه عامل مهم زیر اشاره کرد :

الف ) گستره واژگان مترجم : بدیهی است مترجمی که واژگان بیشتری در اختیار دارد دستش در انتخاب واژه مناسب و دقیق بازتر است. داشتن گستره غنی واژگان اگرچه لازم است اما کافی نیست چون متن از کنار هم قرار دادن واژگان به دست نمی آید.